دکتر رضا زمانی انسانی سازنده و لایق
دکتر علیرضا کیامنش
نوشتن در مورد فردی با ویژگیهای مثبت بسیار، بخصوص برای اینجانب که متأسفانه دیر با وی آشنا شدم سخت و دشوار است. با دکتر زمانی از طریق زنده یاد دکتر براهنی آشنا شدم. این آشنایی به عضویت در هیأت تحریریه نشریه “پژوهشهای روانشناختی” که به همت و تلاش وصفناپذیر وی راه اندازی شده بود، کشید. در جلسههای هیأت تحریریه شاهد علاقمندی، درایت، نکته بینی و نقدهای استادانه و راهنماییهای بیبدیل استاد در بررسی مقالههای دریافتی بودم. دقت و تلاش وی برای راهنمایی نویسندگان مقالهها و در نهایت انتخاب مقالههای برتر برای چاپ در نشریه، فراموششدنی نیست.
همزمان با پذیرش مسئولیت در پژوهشکده علوم شناختی، لطف کردند و از اینجانب خواستند تا سر دبیری “فصلنامه تازههای علوم شناختی” را بپذیرم. این تجربه همانند تجربه عضویت در هیأت تحریریه به شناخت بیشتر از وی و بخصوص بهرهگیری مستقیم و کیفی از محضر ایشان شد. در دورانی که در خدمت ایشان بودم، شاهد صفا، صمیمت، صداقت، تلاش، علاقمندی، و فروتنی وی بودم. استادی کم نظیر و کم ادعا. مردی که روانشناسی و نقش آن در جامعه را به معنی کامل درک کرده بود و بدون چشمداشتی، تا آخرین روزهای زندگی پربارش، در گسترش و بسط آن متواضعانه کوشید. شاید “خورشیدی در پس ابرهای فروتنی “بهترین و جامعترین توصیف برای دکتر زمانی باشد.
دکتر زمانی در بهترین سالهای خدمت و بهرهدهی به دانشگاه و دانشجویان ناجوانمردانه کنار گذاشته شد، آن هم زمانی که وی برای کامل شدن 30 سال خدمت پربار خود فقط یک ماه کم داشت. گویی اگر دکتر زمانی یک ماه دیر تر بازنشسته میشد چرخهای دانشگاه از حرکت باز میماند. دکتر زمانی با منش و شیوه خود نشان داد که این دکتر زمانی نیست که با کنار گذاشته شدن ضرر میکند. وی نه قهر کرد و نه مهاجرت را انتخاب کرد. اگر چه شرایط برای مهاجرت و کار در خارج از کشور برای وی فراهم بود. ایستاد و به تلاش خود در سنگرهای دیگری ادامه داد.
دکتر زمانی در سالهای 1385 تا آخرین روزهای زندگی، اردیبهشت 1402، نشان داد که با وجود ناملایمات و جفاهای مدیریتی، میتوان بیرون از دانشگاه هم مفید و مؤثر بود. ایشان در مصاحبه با نشریه سپیده دانایی (مهر و آبان 1398) به فعالیتهای خود پس از کنار گذاشته شدن اشاره میکند و در نهایت با توجه به بازنشستگی گروهی از استادان دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران در زمان مدیریت ایشان از جمله خود وی، ضمن تأکید براین نکته که “الان فکر میکنم شخصاً ضرری نکردم” اشاره میکند “بیدلیل افراد را ناراضی کردن به نفع هیچ فرد، جمع، حکومت، و مدیریتی نیست”. ای کاش مدیران و تصمیمگیرندگان کشور به این درایت برسند که با کنار گذاشتن نیرویهای کارآمد، این افراد نیستند که ضرر میکنند، بلکه دانشگاهها و سازمانها هستند که از نبود این نیروها ضرر خواهند برد.