چکیده پایان‌نامه دکتر سید احسان کاظمینی دانش‌آموختۀ دانشجوی دکتری روان‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

دکتر سید احسان کاظمینی پایان‌نامه دکتری تخصصی خود تحت عنوان “مقایسه اثربخشی شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی با درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر پریشانی روان‌شناختی، خستگی، کیفیت خواب، نظم‌جویی شناختی هیجان، امید، سبک زندگی و کیفیت زندگی در مبتلایان به نارسایی قلبی” را در بهمن 1402 به اتمام رساند.

پایان‌نامه ایشان توسط دکتر طاهره رنجبری‌پور و دکتر عاطفه نژادمحمد نامقی (اساتید راهنما) و دکتر شیدا سوداگر و دکتر پریسا پیوندی (اساتید مشاور) هدایت شده است.

چکیده:

این پژوهش با هدف مقایسه تاثیر شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی با درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر پریشانی روان‌شناختی (افسردگی، اضطراب، استرس)، خستگی، کیفیت خواب، به­کارگیری راهبردهای ناسازگارانه و به­کارگیری سازگارانه نظم‌جویی شناختی هیجان، امید، رفتارهای ارتقادهنده سبک زندگی مرتبط با سلامت و کیفیت زندگی در مبتلایان به نارسایی قلبی،  به‌صورت نیمه آزمایشی با طرح پیش­آزمون – پس­آزمون با گروه گواه همراه با پیگیری سه ماهه انجام شد که جامعه‌ی آماری آن، مردان مبتلا به نارسایی قلبی مراجعه‌کننده به مراکز درمانی شهر اصفهان در سال 1400 بود. حجم گروه نمونه 45 نفر بود که به‌صورت هدفمند انتخاب و سپس با روش تصادفی ساده در سه گروه 15 نفری (دو گروه آزمایش و یک گروه گواه) جای‌گذاری شدند. داده‌ها با مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس لویبوند و لویبوند (1995)، مقیاس خستگی آیوا هرتز و همکاران (۲۰۰۳)، شاخص کیفیت خواب پیتزبورگ بویس و همکاران (۱۹۸۹)، پرسشنامه نظم‌جویی شناختی هیجان گارنفسکی و همکاران (2001)، پرسشنامه امید اسنایدر (۱۹۹۱)، نیمرخ سبک زندگی ارتقادهنده سلامت واکر و همکاران (۱۹۸۷) و پرسشنامه کیفیت زندگی بیماران نارسایی قلبی مینه‌سوتا رکتور و همکاران (1984) جمع‌آوری و تحلیل‌های آماری در نرم‌افزارSPSS-25 با آزمون‌ تحلیل واریانس آمیخته و آزمون تعقیبی بونفرونی انجام شد. یافته‌ها نشان دادند که هر دو مداخله نسبت به گروه گواه، در سطح 05/0 بر متغیرهای پژوهش، به‌صورت پایدار اثربخش بودند (05/0˂P). بین اثربخشی شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن­آگاهی با درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر استرس (452/0=P)، خستگی (677/0=P)، کیفیت خواب (775/0=P) و راهبردهای ناسازگارانه و سازگارانه نظم‌جویی شناختی هیجان (723/0=P و 452/0=P) تفاوتی معنادار مشاهده نشد اما در دیگر متغیرها، بین تاثیر دو مداخله در سطح 05/0 تفاوتی معنادار وجود داشت (05/0˂P). طبق نتایج، هر دو مداخله بر متغیرهای پژوهش تاثیری پایدار داشتند و شناخت­درمانی مبتنی بر ذهن­آگاهی، نسبت به درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در پس‌آزمون و پیگیری بر اضطراب موثرتر و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، نسبت به شناخت­درمانی مبتنی بر ذهن­آگاهی در پس‌آزمون و پیگیری بر افسردگی، امید، رفتارهای ارتقادهنده سبک زندگی مرتبط با سلامت و کیفیت زندگی موثرتر بود.

واژگان کلیدی: امید، پریشانی روان‌شناختی، خستگی، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، رفتارهای ارتقادهنده سبک زندگی مرتبط با سلامت، شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی، کیفیت خواب، کیفیت زندگی، نارسایی قلبی، نظم‌جویی شناختی هیجان