یاد و خاطره دکتر زمانی عزیز
دکتر فاطمه قاسم زاده
آشنایی من با دکتر زمانی عزیز از سالهای دور، در دهه پنجاه آغاز شد. در آن زمان من دانشجوی دوره ارشد روانشناسی در دانشگاه تهران بودم و متأسفانه افتخار شاگردی ایشان را نداشتم. اساتید ما در آن زمان دکتر شاملو، دکتر براهنی، دکتر جلالی و … بودند. در آن سالها دکتر زمانی همراه با اساتید دوره روانشناسی، عضو هیات مدیره انجمن روانشناسی ایران بودند و من همراه با تعدادی از دانشجویان رشته روانشناسی، عضو انجمن روانشناسی ایران شدم واز این طریق با دکتر زمانی که در آن سالها فعالیتهای ارزندهای در انجمن روانشناسی ایران داشتند، آشنا شدم. عضویت من در انجمن روانشناسی تا کنون ادامه دارد و در دو دوره نیز افتخار عضویت در هیات مدیره انجمن را داشتم که همین سبب شد از ویژگیهای اخلاقی و رفتاری دکتر زمانی از نزدیک شناخت بیشتری پیدا کنم: نظم، دقت، پشتکار، متانت، مهربانی، آرامش، خلاقیت از جمله ویژگیهایی بود که در مدت این آشنایی طولانی در ایشان مشاهده کردم.
دکتر زمانی در کنار کار دشوار ریاست هیات مدیره انجمن روانشناسی ایران، صاحب امتیاز، مدیر مسول و سردبیر نشریه ارزنده “پژوهشهای روانشناختی” نیز بودند که همیشه جمله “با همکاری انجمن روانشناسی ایران”را روی جلد آن مینوشتند که نشانه ارتباط آن با انجمن و علاقمندی ایشان به انجمن بود.
همیشه دغدغه برنامههای آموزشی رشتههای روانشناسی را در سطوح مختلف، در دانشگاهها داشتند و اینکه چگونه میتوان کیفیت این برنامهها را افزایش داد اما متأسفانه به دلایل مختلف در این زمینه، فرصت اثر بخشی به ایشان و به انجمن داده نمیشد و به گفته خودشان نشریه پژوهشهای روانشناختی را برای کمک به ارتقای سطح علمی دانشجویان و پاسخگویی به نیازهای علمی آنان منتشر کردند و تداوم آن نشریه را با توجه به این هدف، ضروری میدانستند.
دکتر زمانی تنها برای انجمن روانشناسی ایران، فرد شاخصی نبودند. ایشان سالها ریاست دانشکده روانشناسی دانشگاه تهران را برعهده داشتند و اثرات پرباری در این دانشکده برجای گذاشتند. به یاد دارم در آن سالها دورههای آموزشی برای مدیران و مربیان مهدهای کودک از طرف جهاد دانشگاهی دانشگاه تهران در آن دانشکده برگزار میشد و من در این دورهها حقوق کودک و مهارتهای زندگی برای آنها تدریس میکردم. نه تنها دانشجویان واساتید دانشکده، نظر بسیار مثبت وعلاقه خاصی به دکتر زمانی داشتند، بلکه اساتید ودانشجویان این دورهها نیز از مدیریت خوب و رفتارهای انساندوستانه دکتر زمانی بهرهمند شدند وهنوز هم یاد و خاطره آن دورهها و سالهای خوب در من و سایر اساتید ودانشجویان باقی و پایدار است. اینک که به مرور یاد وخاطرههای دور و نزدیک این عزیز ار دست رفته میپردازم، به این نتیجه میرسم که برخی از انسانها، ویژگیهای مثبتی دارند که در طول سالها عمر ارزشمندشان، با وجود تغییراتی که در زندگی فردی و اجتماعی برای آنان پیش میآید، نه تنها پایدار میمانند، بلکه عمیقتر میشوند و اوج میگیرند. دکتر زمانی عزیز از اینگونه از انسانها بودند که در سالهای جوانی دارای ویژگیهای مثبتی مانند مهربانی، مسئولیتپذیری، نظم، یاریرسانی و…بودند و همین ویژگیها تا آخرین سالهای زندگی پربارشان نه تنها پایدار بود، بلکه با گذشت زمان در سطوح بالاتر و عمیقتری جلوهگر میشد تا آنجا که انجام وظیفه، به مسئولیتپذیری، مهربانی به همدلی، احترام به دیگران به مهرورزی و….ارتقا مییافت. این نوع تحول وجودی معمولاً در همه انسانها، به صورت یکسان شکل نمیگیرد و دارای تفاوتهایی است.
دکتر زمانی عزیز دردوران دشوار کرونا نیز با همیاری اعضای پرتلاش هیات مدیره انجمن روانشناسی و با برنامهریزی علمیـ اجرایی پربار، توانستند همچنان پایداری و تداوم فعالیتهای انجمن را حفظ کنند و در حوزه روانشناسی یاریرسان مردم باشند. کلام و احساس پایانی من این است که برای برخی از انسانها، مرگ، پایان زندگی نیست دکتر زمانی عزیز از این گونه انسان هاست. او از نظر جسمی از میان ما رفت اما یاد وخاطره پربارش همیشه در دلهای ما پایدار است.
یادشان گرامی و روانشان شاد