درخواست انجمن روان‌شناسی ایران از دکتر پزشکیان، رئیس محترم جمهور، برای کمک به سامان‌بخشیدن حرفۀ روان‌شناسی کشور و گزینه‌های پیشنهادی

بسمه تعالی

جناب آقای دکتر پزشکیان

رئیس محترم جمهوری اسلامی ایران

با سلام و احترام

در شرایطی که وضعیت سلامت روان و مشکلات روان‌شناختی در کشور نگران کننده است و ضرورت خدمات روان‌شناختی در کشور دوچندان شده است، متاسفانه چالش‌هایی در سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره باعث شده است که از توان جامعۀ روان‌شناسی کشور کاسته شود. بر این اساس خواهشمند است مقرر فرمایید نهاد ریاست جمهوری با ایفای نقش حمایتی، امکان برون‌رفت حرفۀ حساس روان‌شناسی را از چالش موجود فراهم آورند.

     وضعیت موجود و گزینه‌های پیشنهادی انجمن روان‌شناسی ایران به شرح زیر به استحضار می‌رسد:

1. در دورۀ چهارم شورای مرکزی سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره، آسیب‌هایی وجود داشت که انتقاد دلسوزان حرفه را برانگیخت. یکی از این آسیب‌ها، تاخیر سه ساله در برگزاری انتخابات دورۀ بعدی شورای مرکزی و هیئت بازرسان بود.
2. نمایندگان وقت وزرای علوم و بهداشت در شورای مرکزی، تاخیر سه ساله را مستمسک قرار داده و بجای پیگیری امر در ظرفیت‌های درون حرفه و خارج از وظایف خود، پیگیر تصویب آیین‌نامه برگزاری انتخابات در هیئت دولت شدند.
3. با وجود نامه‌های صریح رئیس محترم مجلس شورای اسلامی مبنی بر غیرقانونی بودن مصوبه هیئت دولت، متاسفانه به تاریخ 27 مرداد 1402، انتخابات تشکل مستقل و غیردولتی سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره، بر اساس آیین‌نامۀ غیرقانونی دولتی برگزار ‌شد.
4.  باوجود رای دادگاه بدوی دیوان عدالت اداری مبنی بر غیرقانونی بودن آیین‌نامۀ مصوب هیئت دولت، منتخبان انتخابات 27 مرداد، به حضور خود در شورای مرکزی تا اطلاع از رای قطعی دادگاه تجدیدنظر ادامه دادند و موجب تداوم تاخیر در برگزاری انتخابات قانونی شورای مرکزی شده و آسیب‌های معنوی و مادی را بر حرفه وسازمان متحمل کردند.
5.  منتخبان انتخابات غیرفانونی، انتخابات شوراهای استانی را برگزار کردند. برخی از افراد شاخص و معتبر در استان‌ها که صرفا نگاهی متفاوت با برگزار کنندگان انتخابات دولتی داشتند بر خلاف روال حاکم بر سازمان رد صلاحیت شدند و شواهد نگران‌کننده‌ای بر آسیب‌زا بودن نگاه دولتی برگزار کنندگان انتخابات فراهم شد.
6. با ابلاغ رای دادگاه تجدیدنظر دیوان عدالت اداری، غیرقانونی بودن انتخابات 27 مرداد تصریح شد؛ شورای مرکزی و هیئت بازرسان حاصل از انتخابات لغو شد و اینک سازمان را فردی اداره می‌‎کند که توسط منتخبان انتخابات غیرقانونی انتخاب شده است.
7. متاسفانه در حال حاضر ارکان قانونی سازمان اجازه حضور در سازمان را ندارند. بر اساس تبصره 3 مادۀ 15 قانون تشکیل سازمان نظام، ارکان آخرین دوره (دورۀ چهارم)، ارکان قانونی سازمان محسوب می‌شوند. در متن تبصره 3 ذکر شده است: «چنانچه در پایان دوره، تشریفات انتخابات دوره بعدی به نحوی از انحاء‌ پایان نیافته باشد،‌ ارکان دوره قبلی تا قطعیت نتیجه انتخابات جدید به فعالیت خود ادامه خواهند داد».
8. اگرچه برگزاری مجمع عمومی یکی از راه‌های برون رفت از این چالش‌ها است ولی برگزاری آن توسط رئیس منتخب انتخابات غیرقانونی غیرموجه است و تداوم‎‌بخش چالش‌ها و تاخیر انتخابات خواهد بود؛ امری که گویا چنین قصدی وجود دارد. حتی اگر رئیس سازمان، قانونی باشد، از آنجا که جزو ارکان شش‌گانه سازمان نظام نیست، نمی‌تواند بدون حضور ارکان، مجمع عمومی را برگزار کند.

     انجمن روان‌شناسی ایران، به‌عنوان یکی از بانیان سازمان نظام روان‌شناسی و بزرگترین انجمن روان‌شناسی کشور که از بیشترین عضو مشترک با سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره برخوردار است راهکارهای پیشنهادی زیر را برای سامان‌بخشی به وضعیت سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره و برگزاری انتخابات دورۀ پنجم شورای مرکزی و هیئت بازرسان اعلام می‌دارد:

• گزینۀ اول: پیشنهاد می‌شود انتخابات بر اساس آیین‌نامه مصوب شورای مرکزی و نظارت هیئت بازرسان دورۀ چهارم انجام شود که در آن به نقش نظارتی انجمن‌های علمی بها داده شود. برای عملی شدن این گزینه و پیشگیری از چالش‌های قبلی، منصوب شدن نمایندگان جدید وزرای علوم و بهداشت در شورای مرکزی و تعیین سرپرست سازمان، از افراد غیرکاندیدا، توسط شورای مرکزی و تایید نهاد ریاست جمهوری ضروری خواهد بود.

• گزینۀ دوم: در صورت زمان‌بر بودن گزینۀ اول و به حدنصاب نرسیدن شورای مرکزی دورۀ چهارم، برگزاری انتخابات بر اساس آیین‌نامۀ مصوب رکن مجمع عمومی پیشنهاد می‌شود. مطابق قوانین کشوری برگزاری مجمع عمومی می‌تواند با ابتکار رکن قانونی هیئت بازرسان انجام شود؛ امری که عملی شدن آن در سال‌های اخیر اثبات شده است.

جناب آقای دکتر پزشکیان، از جنابعالی و وزرای محترم علوم و بهداشت که رونوشت نامه را دریافت می‌کنند درخواست می‌شود ضمن صدور دستور تسریع در انتخاب نمایندگان جدید وزرای محترم علوم و بهداشت در شورای مرکزی، با لحاظ کردن نگاه حمایتی و نظارتی بجای نگاه قبلی، همراه ارکان و دلسوزان سازمان در فرایند برون رفت حرفۀ حساس روان‌شناسی از شرایط موجود باشید تا جامعه، به‌ویژه در شرایط موجود، بتواند بیش از پیش از ظرفیت‌های این حرفه مهم برخوردار باشد.

ضمنا انجمن روان‌شناسی ایران، به‌عنوان بزرگترین تشکل علمی غیردولتی روان‌شناسی کشور آمادگی خود را برای هرگونه همکاری و تعامل با دفتر محترم ریاست جمهوری برای برون رفت از این بن‌بست اعلام می‌دارد.

دکتر حمید پورشریفی

رئیس انجمن روان‌شناسی ایران

به نمایندگی از هیئت مدیرۀ انجمن روان‌شناسی ایران

19 شهریور 1403

رونوشت:

• جناب آقای دکتر سیمایی صراف، وزیر محترم علوم، تحقیقات و فناوری جهت استحضار و دستور اقدام مقتضی
• جناب آقای دکتر ظفرقندی، وزیر محترم بهداشت، درمان و آموزش پزشکی جهت استحضار و دستور اقدام مقتضی
• رئیس محترم سازمان بازرسی کل کشور جهت استحضار و دستور پیگیری لازم
• رئیس محترم شورای مرکزی سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره ج. ا. ا. جهت استحضار و پیگیری لازم
• هیات محترم بازرسان سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره ج. ا. ا. جهت استحضار و پیگیری لازم