سخن نخست

بهار فصل شکفتن است؛ فصلی که زمین از خواب زمستانی برمی‌خیزد و طبیعت جامه نو بر تن می‌کند. این دگرگونی طبیعت، همواره در روان آدمی نیز بازتابی ویژه داشته است. حس امید، نو شدن، و تمایل به آغازهای تازه، در دل و جان بسیاری از ما با نسیم بهاری زنده می‌شود. گویی روان، از طبیعت الهام می‌گیرد تا زخمی کهنه را التیام بخشد، یا گامی نو در مسیر رشد بردارد.

اما در سال‌های اخیر، بهار برای بسیاری از ما دیگر تنها نماد شکوفایی نیست؛ بلکه گاه آغازی دوباره برای احساساتی سنگین‌تر شده است. بحران‌های اجتماعی، تنش‌های سیاسی، بی‌ثباتی اقتصادی و حس گم‌گشتگی جمعی، بر روان جامعه سایه افکنده‌اند. این اتفاقات، صرفاً رخدادهایی بیرونی نیستند. آن‌ها به درون ما راه می‌یابند، در قالب اضطراب، خشم، ناامیدی یا گاه بی تفاوتی روانی. احساس ناتوانی در تأثیرگذاری بر سرنوشت جمعی، تجربه نابرابری و احساس بی‌عدالتی، یا شنیدن اخبار تلخ و تکرارشونده، به تدریج روان را فرسوده می‌کند.

روان فردی و روان جمعی در پیوندی دائمی با یکدیگر هستند. تنش‌های اجتماعی، بی‌ثباتی سیاسی، مهاجرت‌های ناخواسته افسارگسیخته، یا حتی خاموشی صداهای معترض، همگی روان جامعه را زخم‌خورده می‌کنند. افراد، در دل این بستر اجتماعی، معناهای تازه‌ای برای زندگی می‌سازند یا از دست می‌دهند. گاه افسردگی و اضطراب، پاسخی هستند به رنج‌های انباشته‌ای که بیان نشده‌اند. گاه پرخاشگری، به شکلی خاموش یا آشکار، نشانه‌ای از حس نادیده گرفته شدن است. گاه فرار به درون، یا اعتیاد، واکنشی است به دنیایی که امن به نظر نمی‌رسد.

در چنین فضایی، روان‌شناسان نمی‌توانند صرفاً به درمان زخم‌های فردی بپردازند. ما روان شناسان در میانه این قصه‌ایم، نه در حاشیه آن. مسئولیت ما، تنها شنیدن نیست، بلکه معنا دادن، آگاه‌سازی و ساختن بستری برای گفت‌وگوی واقعی است؛ گفت‌وگویی که از رنج‌ها نترسد، و امید را نه در انکار واقعیت، بلکه در مواجهه مسئولانه با آن بجوید. بهار امسال، بار دیگر ما را دعوت می‌کند به بازاندیشی. این فصل، یادآوری می‌کند که حتی در دل ویرانی، امکان شکفتن هست. اما این شکفتن، نیازمند فضا، امنیت و معناست؛ چیزی که جامعه باید برای روان انسان فراهم کند.

بیایید در این بهار، نقش روان‌شناس را تنها در اتاق درمان تعریف نکنیم. ما صدای روان جامعه‌ایم که در هیاهوی جهان، گاه گم می‌شود. نقش ما، ایستادن کنار انسان‌هایی است که نیازمند شنیده شدن‌اند، تا روان جمعی بتواند بار دیگر رمق بگیرد، و از نو شکوفا شود.

سردبیر

yasaman